EDUKACJA DLA EUROPY
Raport Komisji Europejskiej

tłumaczenie I. Wojnar, J.Kubin
Warszawa 1999, wyd. Elipsa, ss. 191

ksia1A.jpg Tytuł oryginału: Accomplishing Europe through education and training - Report by Study group on education and training


Po to, by Europa kontynuowała swój marsz ku przyszłości, konieczne jest uzupełnienie postępu ekonomicznego i politycznego przez zaoferowanie młodym ludziom pewnej europejskiej wizji. Edukacja winna się zmobilizować wokół tej wyłaniającej się wizji.Jest sprawą pilną by dokonać tego w momencie, gdy ludność Europy stabilizuje się a udział młodych Europejczyków w tej całości stale ulega zmniejszeniu, podczas gdy jednocześnie ludność świata niemal podwoi się w okresie życia jednego pokolenia. Sprawą niemniej pilną jest mobilizacja sił edukacji w interesie ludzi dorosłych, którzy wciąż reprezentują niski poziom wykształcenia i powinni odnawiać kompetencje osobiste przez cały okres swego życia. Pilne jest wreszcie ułatwienie lepszej adaptacji do nowych warunków pracy i upowszechnienie idei społeczeństwa ludzi wykształconych.
To właśnie teraz konkretyzują się pozycje w systemie światowym. Tym wstrząsom towarzyszy poczucie niepewności i często staje się ono źródłem przekonania, że zrozumienie człowieka w jego integralności przeżywa regres. Technika i międzynarodowa konkurencja stwarzają sposobności, które winny zostać wykorzystane.
Trzy podstawowe konieczności, jakie powinny być brane pod uwagę przez systemy edukacji w Europie:
  1. konieczność wzmocnienia europejskiej konkurencyjności w dziedzinie gospodarczej i technicznej w zakresie innowacji naukowych i organizacyjnych,
  2. konieczność uświadomienia sobie trudności aktualnej sytuacji, społecznych napięć, jakie wywołuje, manifestujących się zjawisk wykluczenia w szkole już w stosunku do dzieci najmłodszych,
  3. konieczność przestrzegania podstawowych zasad edukacji, której cele daleko wykraczają poza cele bezpośrednio utylitarne.
To właśnie na podstawie dziedzictwa zgromadzonego poprzez trzy fundamentalne cele edukacji wyłonione dzięki długiemu procesowi dojrzewania, takie jak: rozwój autonomii osobowości, podtrzymanie możliwości pogłębiania wzajemnych więzi społecznych, podniesienie kwalifikacji zawodowych, nasze systemy edukacji będą mogły lepiej zrealizować te konieczności.
Po to, by swojej młodzieży zaproponować wizję Europy, trzeba postąpić jeszcze jeden krok w dziedzinie edukacji. Aby tę wizję wypełnić konkretną treścią, możliwe jest podjęcie różnych dróg, ale cel, który ma być osiągnięty, musi być uznany wspólnie. Zmiany w systemach edukacji winny mieć na względzie cztery cele, których osiągnięcie w znacznym stopniu winno dokonać się do roku 2000. Są one następujące:
  1. budowa europejskiego obywatelstwa,
  2. wzmocnienie europejskiej konkurencyjności i zabezpieczenie zatrudnienia,
  3. utrzymanie społecznych więzi,
  4. pełne wykorzystanie możliwości stwarzanych przez techniki informatyczne.
Aby bardziej szczegółowo omówić sprawę uruchomienia tych zmian. Trzeba zająć się warunkami funkcjonowania systemów kształcenia i osobami, które są za nie odpowiedzialne, a więc zwłaszcza nauczycielami i personelem kierującym instytucjami oświatowymi.