Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN
zorganizował w dniach 18 - 19 stycznia 2011 roku
w Domu Zjazdów i Konferencji PAN
w Jabłonnie k/Warszawy
Ogólnopolską konferencję pt.
„POLSKA 2050” 
pod Honorowym Patronatem
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Bronisława Komorowskiego
W czerwcu 2006 roku Rada Unii Europejskiej podjęła ważną uchwałę, w której stwierdzono, że „Komisja powinna rozwinąć konkretną i realistyczną wizję Unii Europejskiej i jej drogi osiągnięcia trwałego rozwoju w perspektywie następnych 50 lat. Wizja taka powinna być przygotowana w ujęciu partycypacyjnym i powinna identyfikować główne cele długookresowe i opisać pośrednie etapy i kroki wiodące do tego celu”. Wskazano w niej wyraźnie na potrzebę uruchomienia studiów nad rozwojem Europy do 2050 roku. Odpowiadając na tę Uchwałę Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk zorganizował w 2008 roku ogólnopolską konferencję oraz wydał publikację „Europa w perspektywie roku 2050”.
Komitet rozpoczął prace nad projektem badawczym „Polska 2050”, który jest kontynuacją poprzedniego projektu i tym samym chce zrealizować zalecenia Unii Europejskiej w wymiarze krajowym. Projekt ten ma przede wszystkim wskazać wizję Polski w następnych 40 latach oraz zidentyfikować główne długookresowe cele rozwojowe, a także bariery i zagrożenia. Chcielibyśmy wskazać na prawdopodobny obraz społeczeństwa, gospodarki oraz środowiska naturalnego naszego kraju w połowie obecnego stulecia w warunkach cywilizacji globalnej.
W tym celu Komitet zorganizował konferencję, której założeniem jestposzukiwanie odpowiedzi na generalne pytanie: jak Polska w perspektywie 2050 rokumoże wykorzystać szanse i swoją specyfikę w procesie rozwojowym, aby wzmocnić pozycję w Europie i jak najszybciej likwidować opóźnienia cywilizacyjne.
(od prawej) Wicepremier - Waldemar Pawlak, Przewodniczacy Komitetu, Prezes PAN - Michał Kleiber, Sekretarz Stanu Kancelarii Prezydenta RP - Olgierd Dziekoński
(od prawej) Wicepremier - Waldemar Pawlak, Przewodniczacy Komitetu, Prezes PAN - Michał Kleiber, Dyrektor Departamentu Analiz Strategicznych BBN - Kazimierz Sikorski
Wiceprezes PAN - Mirosława Marody, wystapienie na sesji "Granice postepu społecznego"
· Program tematyczny konferencji
„Polska 2050”
18-19 styczeń 2011, Jabłonna k/Warszawy
18-19 styczeń 2011, Jabłonna k/Warszawy
I dzień konferencji 18 styczeń (wtorek) 2011 r.
11.10 - 13.00 - SESJA 1: Polska 2050: Wizja i mechanizmy postępu
Moderator: prof. Andrzej P. Wierzbicki
Główne pytania, którym będzie poświecona ta część konferencji dotyczyć będą obrazu polskiej gospodarki w 2050 r., uwarunkowanej rozwojem nowoczesnych technologii, źródłami energii i nowym ładem przestrzennym, a w szczególności: możliwości funkcjonowania w warunkach gospodarki postkapitalistycznej oraz szans na specjalizację sektorową i partycypację w światowej wymianie towarów i usług; skali i kierunków rozwoju nowoczesnych technologii w wielu sektorach; strukturze źródeł energii i jej wystarczalności; kierunek ewolucji sektora publicznego, ładu przestrzennego, metropolizacji, integracji i regionalizacji oraz temu podobne.
Dodatkowe przekroje:
1. Edukacja: czy droga do równości szans i porozumienia społecznego
2. Postęp technologiczny, autonomiczny, imitacyjno – importowy,
3. Integracja wewnętrzna, infrastruktura twarda, infrastruktura miękka
4. Świeckość państwa
13.00 - 14.00 – Przerwa obiadowa
14.00 - 15.50 - SESJA 2: Polska 2050: Czynniki hamujące postęp
Moderator: prof. Jerzy Kleer
Główne pytania to kwestia czynników ograniczających postęp wobec wizji sugerowanej w sesji 3
Dodatkowe przekroje:
1. Identyfikacja długookresowych czynników hamujących postęp cywilizacyjny, niespójność instytucjonalna państwa, przepołowienie kulturowe społeczeństwa, brak zaufania: społeczeństwo – państwo
2. Dualność gospodarki, strukturalna, techniczna, rynkowa (szara strefa), przestrzenna
3. Niespójność modelu ekonomicznego, ani dobry rynek, ani dobre państwo dobrobytu
16.10 – 18.00 - SESJA 3: Polska 2050: Polska 2050 : Państwo w globalnym świecie
Moderator: prof. Jerzy Wilkin
Główne problemy: stan ładu instytucjonalno-prawnego i poziomu „ukorzenienia” demokracji; rozwój państwa narodowego, postaw wobec niego i jego instytucji; stosunek do inności (nacje, kultury, systemy) i problemy tolerancji; poziom ograniczenia suwerenności państwowej oraz inne.
Dodatkowe przekroje:
1. Jakie zmiany pojawią się w relacjach państwo narodowe a globalizacja świata;
2. Czy gospodarka rynkowa wymusza uniwersalny model organizacji społecznej i politycznej;
3. Czy zderzenie różnych systemów kulturowych na płaszczyźnie globalnej złagodzi czy zaostrzy stosunek do innych;
4. Na ile możliwa jest identyfikacja mechanizmów łagodzących współczesny układ sił w świecie.
II dzień konferencji 19 styczeń (środa) 2011 r.
9.00 – 10.50 - SESJA 4: Polacy 2050. Granice postępu społecznego
Moderator: prof. Zbigniew Strzelecki
Główna płaszczyzna poszukiwań dotyczyć będzie cech przyszłej struktury polskiego społeczeństwa i wizji rodziny i człowieka przyszłości, a główne pytania związane będą: ze zmianami demograficznymi i składem demograficznym Polski; z nierównościami społecznymi, strukturami i sieciami społecznymi; z systemem wartości i wolności oraz więziami i kontaktami społecznymi, a także poziomem dezintegracji społecznej; ze zmianami modelu edukacyjnego a w konsekwencji z kreatywnością i innowacyjnością; oraz temu podobne.
Dodatkowe przekroje:
1. Skutki zmian modelu demograficznego
2. Wydajność czy sprawiedliwość
3. Miasto – wieś
4. Systemy powiązań społecznych
5. Miedzy wolnością a autorytaryzmem
11.10 – 13.00 - SESJA 5: Polska 2050: Środowisko Przyrodnicze a szanse trwałego rozwoju
Moderator: prof. Leszek Kuźnicki
Główny kierunek poszukiwań wizji problemów ekologicznych około 2050 r. będzie związany z zapewnieniem funkcjonowania systemów ekologicznych na Ziemi, które podtrzymywać będą życie i zapewniać warunki przyrodnicze do funkcjonowania społeczeństwa i gospodarki. Pytania tej części konferencji dotyczyć będą: miejsca Polski w zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania klimatu globalnego; skali bioróżnorodności i zjawisk nadzwyczajnych w przyrodzie; mechanizmów ograniczenia ekonomicznych i społecznych szkód w przyrodzie; racjonalizacji ekologicznej gospodarki; skutków eksploatacji kosmosu dla człowieka i ekologii; oraz temu podobne.
Dodatkowe przekroje:
1. Postęp ekonomiczny a degradacja środowiska
2. Nowy model rolnictwa: możliwości czy utopia
3. Zmiany klimatu rzeczywistość czy polityka biznesu
4. Racjonalizacja ekologicznej gospodarki problem kraju czy większej wspólnoty
14.00 – 15.30 – Sesja 6: Wizja Polski 2050. Wystąpienie Zespołu Młodych Naukowców przy Komitecie Prognoz
Moderator: Dr Konrad Prandecki