Zmienia się rozumienie i edukacji, i kultury, budzi wszakże różnego rodzaju niepokoje zarówno liberalna negacja wszelkich ingerencji pedagogicznych w rozwój i kondycję człowieka, jak nieograniczona tolerancja wobec kulturowej różnorodności świata. Intuicyjnie utrzymuje się tęsknota za trwałością wartości podstawowych, za autorytetami, za jakością kultury wyznaczającej procesy sublimacji człowieka. Utrzymuje się tęsknota za trwałością kultury w sensie obiektywnym, odmiennej od migotliwości kultur różnych środowisk; za „filarami” edukacji, także edukacji kulturalnej, wspierającymi poczucie etycznego bezpieczeństwa ludzi.

Globalizująca się gospodarka światowa wywołuje, zarówno zjawiska pozytywne, jak i negatywne. Korzyści z globalizacji są osiągane przez poszczególne państwa w nierównomiernym stopniu. Powoduje to wzrost napięć między podmiotami działającymi na rynku światowym. Podstawowe sprzeczności ujawniają się na styku pomiędzy rynkiem globalnym, wymuszającym w miarę jednolite reguły gry, a suwerennymi państwami. Reguły gry tych ostatnich, określone są nie tylko przez warunki ekonomiczne, ale w znaczącym stopniu przez czynniki polityczne i kulturowe. Zderzenie na rynku globalnym podmiotów wyrastających z tak różnorodnego zbioru, wymusza pojawienie się instytucji i mechanizmów łagodzących owe sprzeczności. Są nimi globalne usługi (dobra) publiczne, nowy ich rodzaj, będący produktem współczesnego etapu rozwoju gospodarki światowej. |Podstawową cechą owych dóbr /usług/ jest to, że wprowadzenie ich do światowego obiegu osiągane jest nie po przez mechanizm rynkowy, ale metodą negocjacyjną. Czy i na ile jest to możliwe, oto przedmiot rozważań /analizy/ prezentowanej książki.

Praca dotyczy jednego z najbardziej kluczowych, o zarazem kontrowersyjnych problemów gospodarki, jakim jest rola l zasięg sektora publicznego. W gospodarce rynkowej kształtuje się on różnie w poszczególnych krajach. W Polsce - jak dotąd - nie mamy skrystalizowanego, dominującego poglądu na temat jego miejsca i dalszego rozwoju. Stąd praca próbuje odpowiedzieć na podstawowe pytanio związane z sektorem publicznym na tle jego doświadczeń i dylematów rozwoju w Unii Europejskiej. Rozwiewa zarazem szereg mitów na ten temat krążących zwłaszcza w środkach masowego przekazu. Sektor publiczny rozpatrywany jest z różnych punktów widzenia. Wszystkie je jednak łączy wspólna myśl, że jest dla społeczeństwa i funkcjonowania nowoczesnego państwa absolutnie konieczny. Praca w istocie dotyczy nie tylko sporu o ten sektor, co sporu na temat modelu, do którego powinniśmy dążyć. Praca może być bardzo użyteczna a zarazem atrakcyjna dla polityków, pracowników tego sektora, działaczy samorządowych, dziennikarzy, studentów oraz tych wszystkich, których interesują problemy rozwoju gospodarczego Polski.

Problematyka edukacji i kultury jest żywo obecna w pracach Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus", dzięki trwałości inspiracji Profesora Bogdana Suchodolskiego, jednego z najbardziej zasłużonych współtwórców Komitetu. Organizowane przez Profesora interdyscyplinarne konferencje owocowały godnymi uwagi publikacjami, w których problemy edukacji splatały się zawsze z problemami kultury i z analizą kondycji człowieka jako sprawcy i „efektu" tych procesów realizowanych w szerokiej perspektywie społecznej. Po śmierci Profesora Suchodolskiego w roku 1992 prace Zespołu i organizowanie konferencji zostało podjęte przez prof. Irenę Wojnar. Priorytety intelektualne zostały podtrzymane, trwałą wartość zachowuje idea człowieka uwikłanego w nowe sprzeczności i nowe zobowiązania, kształtującego świat wartości kultury jako podstawowej instancji edukacyjnej. Rozszerza się wszakże horyzont myślenia: od spraw polskiej transformacji ku zagadnieniom więzi z Europą i ze światem. W tych warunkach szczególnej wagi nabiera problematyka etyczna i jej priorytet - kultura pokoju. Edukacyjna kultura przyszłości jest pokrewna filozofii wartości, czerpie ze źródeł humanizmu Renesansu i greckiej Paideii, bliska pedagogiki otwartej chrześcijańskiego personalizmu, skierowana ku przyszłości.